De leer van de rechtvaardiging door het geloof alleen is het hart van het Evangelie. Het Evangelie is goed nieuws, omdat het ons grootste probleem aanpakt, namelijk dat God heilig en rechtvaardig is en dat wij zondaars zijn. Na de val en de ongehoorzaamheid van onze voorouders Adam en Eva, is onze natuur zo verdorven geworden dat we allemaal in zonde zijn ontvangen en geboren.

De kracht van God

De Bijbel zegt ons dat: „Er is niemand rechtvaardig, ook niet één. Er is niemand die verstandig is, er is niemand die God zoekt” (Romeinen 3: 10-11). Het slechte nieuws is dat God buitengewoon vertoornd is over onze zonden en ze voor eeuwig zal straffen met een rechtvaardig oordeel. De Bijbel vertelt ons: "En gelijk het den mensen gezet is, eenmaal te sterven, en daarna het oordeel” (Hebreeën 9:27). Zonder een Redder die ons gerechtigheid schenkt, moeten we de toorn van God onder ogen zien die we verdienen. Het Evangelie is goed nieuws, omdat het Christus' gerechtigheid  aanbiedt aan een zondaar. Daarom zegt de apostel Paulus in zijn brief aan de Romeinen: “Want ik schaam mij het Evangelie van Christus niet; want het is een kracht Gods tot zaligheid een iegelijk die gelooft, eerst den Jood, en ook den Griek. Want de rechtvaardigheid Gods wordt in hetzelfde geopenbaard uit geloof tot geloof; gelijk geschreven is: “Maar de rechtvaardige zal uit het geloof leven”.” (Romeinen 1: 16-17).

Genade alleen

In het Evangelie ontvangen we Gods rechtvaardiging. Rechtvaardiging is het tegenovergestelde van veroordeling. De leer van de rechtvaardiging en de Bijbel stelt dat, hoewel mijn geweten mij ervan beschuldigt dat ik ernstig tegen alle geboden van God heb gezondigd, er nooit één heb gehouden en nog altijd geneigd ben tot alle kwaad, God zonder enige verdienste van mijn kant, maar door genade alleen, mij de volmaakte voldoening, gerechtigheid en heiligheid van Christus toerekent, alsof ik nooit een zonde heb begaan of heb gehad en alle gehoorzaamheid mij wordt toegerekend die Christus voor mij heeft vervuld. Als ik deze zegen ontvang met een gelovig hart, dan wordt ik gerechtvaardigd. Dit is de manier waarop God zondaars rechtvaardig verklaart, alleen door wat Christus gedaan heeft, alleen door genade en alleen door het geloof. Dit is precies wat Paulus leert in Romeinen hoofdstuk 3: 21-26: “Maar nu is de rechtvaardigheid Gods geopenbaard geworden zonder de wet, hebbende getuigenis van de Wet en de Profeten: Namelijk de rechtvaardigheid Gods door het geloof van Jezus Christus, tot allen en over allen die geloven; want er is geen onderscheid. Want zij hebben allen gezondigd, en derven de heerlijkheid Gods, en worden om niet gerechtvaardigd, uit Zijn genade, door de verlossing die in Christus Jezus is; welken God voorgesteld heeft tot een Verzoening door het geloof in Zijn bloed, tot een betoning van Zijn rechtvaardigheid, door de vergeving der zonden, die tevoren geschied zijn onder de verdraagzaamheid Gods, tot een betoning van Zijn rechtvaardigheid in dezen tegenwoordigen tijd; opdat Hij rechtvaardig zij, en rechtvaardigende degene die uit het geloof van Jezus is”. Het fundament van onze rechtvaardiging ligt in het werk van Christus. Christus deed voor ons wat de eerste Adam niet deed. Daarom zei Jezus op de dag voordat hij werd gekruisigd: “Ik heb U verheerlijkt op de aarde; Ik heb voleindigd het werk, dat Gij Mij gegeven hebt om te doen” (Johannes 17:4). Aan het kruis betaalde Christus de prijs voor onze zonde, maar dit was slechts de helft van alles wat nodig is voor onze rechtvaardiging. Door de prijs voor onze zonden te betalen, heeft Hij voor onze schuld verzoening gebracht. Redding vereist onschuld. Om gered te worden is volmaakte en actieve gehoorzaamheid aan de wet van God noodzakelijk. Christus heeft deze verdienste en gerechtigheid verdiend die we allemaal nodig hebben.

In deze afbeelding staat de cirkel voor de mens, dat zijn wij, volledig in het zwart. Dit laat de volledige corruptie van onze natuur en onze besmetting met de zonde zien. Evenzo de cirkel die Christus vertegenwoordigt. Deze bevat geen zwarte stippen en laat Zijn volmaakte en zondeloze gehoorzaamheid zien.

In de volgende afbeelding zien we een verandering in de cirkel van Christus, die nu bedekt is door de zonde. De pijl die van de cirkel van de mens naar die van Jezus gaat, illustreert dat de zonde van de mens op Jezus is overgedragen. Dit is wat er aan het kruis gebeurde. Aan het kruis legde God onze zonden op Jezus. Dit wordt toerekening genoemd. Hij is onze plaatsvervanger en zo stortte God de toorn van Zijn oordeel uit over Christus, Die als onze plaatsvervanger onze schuld en zonde toegerekend kreeg. Aan het kruis was Christus Zelf rechtvaardig en tegelijkertijd een zondaar door toerekening. Dit is de reden voor wat Paulus schrijft in zijn tweede brief aan Korintiërs hoofdstuk 5 vers 21: “Want Dien, Die geen zonde gekend heeft, heeft Hij zonde voor ons gemaakt, opdat wij zouden worden rechtvaardigheid Gods in Hem”.

In deze afbeelding zien we dat de cirkel van de mens nu schoon en goed is. De pijl onderaan, die van de cirkel van Jezus naar die van de mens gaat, staat voor de overdracht van de gerechtigheid en verdiensten van Jezus aan ons. Dus in de rechtvaardiging worden niet alleen onze zonden door God aan Jezus toegerekend, maar Zijn gerechtigheid wordt ons toegerekend. In de ogen van God bezitten wij door toerekening Christus' gerechtigheid. Met andere woorden, rechtvaardiging is de wettelijke verklaring waarin God bekendmaakt dat wij aanvaardbaar zijn in Zijn ogen, niet door onze gerechtigheid, maar alleen door de gerechtigheid van Christus. De volmaakte gehoorzaamheid van Christus is ons toegerekend en we zijn rechtvaardig voor God.

Met deze rechtvaardiging hebben we vrede met God, zoals de apostel ons vertelt in zijn brief aan Romeinen hoofdstuk 5:1-2: “Wij dan gerechtvaardigd zijnde uit het geloof, hebben vrede bij God door onzen Heere Jezus Christus; door Welken wij ook de toeleiding hebben door het geloof tot deze genade, in welke wij staan, en roemen in de hoop der heerlijkheid Gods”. Christus slaagde waar Adam faalde, Hij verdiende voor ons de gerechtigheid die we nodig hebben om door God geaccepteerd te worden.

Deze actieve gehoorzaamheid van Christus wordt de gelovige toegerekend en alleen door het geloof ontvangen. Geloof is het enige middel waardoor de gelovige de gerechtigheid van Christus ontvangt en gerechtvaardigd wordt.

Echt geloof bestaat uit drie elementen: kennis, instemming en vertrouwen.

Kennis

Ten eerste moeten we kennis hebben. Geloof werkt niet in het vacuüm van onwetendheid of bijgeloof. Om te geloven is het noodzakelijk dat er iets is om in te geloven. Om gered te worden, moet men in de fundamentele waarheden geloven: de heiligheid van God, onze zonde, het leven, de dood en de opstanding van Christus en de vergeving van onze zonden, dankzij de Persoon en het werk van Christus.

Toestemmen

Ten tweede hebben is een hartelijk toestemmen nodig, dat wil zeggen een instemming met de grondbeginselen van het Evangelie. We moeten het erover eens zijn dat het Evangelie waar is. Het is niet voldoende om in de kerk te geloven. We moeten geloven dat het Evangelie waar is.

Vertrouwen

Ten derde hebben we vertrouwen nodig, dat wil zeggen een geloof in het Evangelie. In de praktijk is instemmen tevergeefs als dit niet tot ons hart doordringt. Satan bijvoorbeeld kent de Bijbel en begrijpt hem beter dan wij doen. Toch gelooft hij het niet van harte. Jakobus zegt dat de demonen op de één of andere manier geloven, maar dat dit er enkel toe leidt dat zij sidderen voor God. Het reddende geloof daarentegen kent een persoonlijk vertrouwen. Wie vertrouwen in Christus heeft, omhelst Hem, ontvangt Hem met vreugde en neemt de toevlucht tot Hem.

Geloof is niet de basis van onze rechtvaardiging, maar dat is de gerechtigheid van Christus, het is niet ons geloof dat ons redt. Geloof is het enige middel waardoor we Christus' gerechtigheid ontvangen. We zijn niet gered vanwege onze goede werken. We zijn alleen gered vanwege de goede werken van Christus.

We zijn echter gered om goede werken te doen, omdat we in Christus een nieuwe schepping zijn geworden. We ontvangen deze gave niet door onze gehoorzaamheid of een samenwerking met Gods genade, maar alleen door het geloof. God rechtvaardigt de goddelozen alleen door Zijn genade, alleen door het geloof in Christus. Dit is natuurlijk goed nieuws voor de zondaar die rechtvaardig wil zijn in Gods ogen. De wet kan de persoon die op Christus vertrouwt niet langer beschuldigen of veroordelen, omdat Christus in plaats van die persoon aan de vereisten van de wet heeft voldaan.

Bron: Ds. M. Brown - Chiesa Riformata Filadelfia Milano, bewerkt door IRS.